10
ادبیات رئالیستی در وجه اقتصادی خود نباید تبدیل به گلایه ی تهیدستان از ثروتمندان بشود. ادبیات، در این خصوص می باید بتواند توانایی و استعدادهای آدمیان را به آنها بشناساند. القای حالت «حق به جانب» توده ها - که خود به اندازه ی کافی از آن برخوردار هستند - یک جلوه از روانشناسی «گداپروری» است. ما به توده‌های محروم نباید تلقین کنیم که دلتان به حال خودتان بسوزد، چون حق با شماست. ما به عنوان نویسنده، شاید بتوانیم به آدمیان این ظرفیت ها را بشناسانیم که می توانند در سرنوشت و تاریخ خود سهمی داشته باشند؛ و اینکه آنها هم در مقابل سرنوشت و زندگانی خود، مسئولیت دارند. بنابراین، دلسوزی های آبکی، الزاماً، باید از پهنه‌ی ادبیات ما رخت بربندند و جای خود را به تحلیل دقیق و عمیق و همه جانبه‌ی زندگی مردم سُم کوب شده‌ی ایران بدهند. شاید این تحلیل همه جانبه به مردم ما این امکان را بدهد تا نسبت به خود و سرنوشت خود، مطالعه ای جدی را آغاز کنند. زیرا این مردم سرانجام بایستی خود را بشناسند، ارزش های پنهانی خود را کشف کنند و از پوسته ای که آنها را در خود حبس کرده است بیرون بیایند. در این سمت و جهت، امیدوارم که ادبیات بتواند به نسبت توانش، فریضه‌ی خود را ادا کند.
ادبیات رئالیستی در وجه اقتصادی خود نباید تبدیل به گلایه ی تهیدستان از ثروتمندان بشود. ادبیات، در این خصوص می باید بتواند توانایی و استعدادهای آدمیان را به آنها بشناساند. القای حالت «حق به جانب» توده ها - که خود به اندازه ی کافی از آن برخوردار هستند - یک جلوه از روانشناسی «گداپروری» است. ما به توده‌های محروم نباید تلقین کنیم که دلتان به حال خودتان بسوزد، چون حق با شماست. ما به عنوان نویسنده، شاید بتوانیم به آدمیان این ظرفیت ها را بشناسانیم که می توانند در سرنوشت و تاریخ خود سهمی داشته باشند؛ و اینکه آنها هم در مقابل سرنوشت و زندگانی خود، مسئولیت دارند. بنابراین، دلسوزی های آبکی، الزاماً، باید از پهنه‌ی ادبیات ما رخت بربندند و جای خود را به تحلیل دقیق و عمیق و همه جانبه‌ی زندگی مردم سُم کوب شده‌ی ایران بدهند. شاید این تحلیل همه جانبه به مردم ما این امکان را بدهد تا نسبت به خود و سرنوشت خود، مطالعه ای جدی را آغاز کنند. زیرا این مردم سرانجام بایستی خود را بشناسند، ارزش های پنهانی خود را کشف کنند و از پوسته ای که آنها را در خود حبس کرده است بیرون بیایند. در این سمت و جهت، امیدوارم که ادبیات بتواند به نسبت توانش، فریضه‌ی خود را ادا کند.