پر از اشک، غمگین و سپاسگزار؛ نگاهی که زن هرگز در طی پنجاه سال زندگی مشترک مشابه اش را ندیده بود. دکتر موفق شد در آخرین نفس به او بگوید: «فقط خداوند می داند که چقدر تو را دوست داشته ام.»
مرگ او یک یادبود فراموش نشدنی بود. یادبودی که چندین و چند دلیل داشت. دکتر خوونال اوربینو پس از اتمام دوره تخصص خود در فرانسه، در کشور مشهور شده بود، چون درست به موقع با روش های جدید و قاطع موفق شده بود مرض وبا را که در نیمی از کشور شیوع یافته بود، ریشه کن کند. شیوع وبای قبلی، در زمانی که او هنوز در اروپا بود، در عرض کمتر از سه ماه یک چهارم جمعیت شهری را هلاک کرده بود، منجمله پدر خود او را که پزشک بسیار حاذقی به شمار می رفت. با شهرت و شایستگی‌ای که بلافاصله به دست آورده بود و با استفاده از ثروت خانوادگی اش، سازمان طبابت و بهداشت شهر را بنیانگذاری کرده بود؛ سازمانی که برای نخستین بار در کارائیب به وجود آمده بود و سال های سال رقیبی نداشت. خود او نیز تا آخر عمر مدیریت سازمان را بر عهده داشت. اولین کانال آب به همت او ساخته شده بود. و همین طور مسیر اولین فاضلاب. یک بازار عمومی طاق دار درست کرد و بدان طریق از آلودگی خلیج لاس آنیماس جلوگیری کرد. بعد به مدیریت دانشکده زبان و تاریخ انتخاب شد. سالار مسیحی اورشلیم به خاطر خدمات مذهبی به او عنوان افتخاری عضو علمای بیت المقدس را داد و دولت فرانسه نیز به او لژیون دونور عطا کرد. در تمام سازمان های مذهبی و اجتماعی شهر فعالیت می کرد، به خصوص در کمیته سیاسی که از افراد بانفوذ شهر تشکیل شده بود؛ افرادی که بدون دسته بندی های سیاسی به دولت و تجار فشار می آوردند تا موجب ترقی و پیشرفت مملکت بشوند؛ فعالیت‌هایی که برای آن زمان بسیار شهامت می خواستند. در بین این